مهارت های شنیداری
حساسیت شنیداری چیست و راههای تقویت آن؟ حافظه و توالی شنیداری چیست و راههای تقویت آن؟ تاثیر مهارت های شنیداری در عملکرد تحصیلی، خواندن، دیکته و … پیش از دبستان و فرصت طلایی تقویت مهارتهای شنیداری
مهارت های شنیداری از حوزه های مهم و قابل تامل در مسایل یادگیری است که کمتر به آن پرداخته شده و ابزارهای کمی برای تقویت و بهبود آن ساخته شده است.
مهارتوقتی به یک شی یا تصویر نگاه می کنیم، قطعا اندازه، ابعاد، شکل، جنس و رنگ و … را مد نظر قرار می دهیم در مورد گوش دادن و شنیدن هم باید دقت و توجه به خرج داد، به این معنا که با تمام وجود به مطالب شنیداری توجه کنیم و زیر و بمی، دور و نزدیکی، نوع (آوایی یا غیر آوایی) بودن و …. را در نظر بگیریم.
توجه یا دقت شنیداری لازمه یادگیری پربار است. هر چه این مهارت در کودکان بیشتر باشد، قطعا حافظه، حساسیت و تمیز و سایر مهارتهای ادراک شنیداری آن ها عملکرد بهتری خواهد داشت.
اختلال کارکرد مسیر شنوایی به عنوان یکی از راه هایی یادگیری تا اندازه ای از سوی پژوهشگران مورد غفلت قرار گرفته است. در حال حاضر آزمون ها و ابزارهای آموزشی بیشتر برای ارزیابی یا بهبود ادراک بینایی طراحی می شود تا ادراک شنوایی.
اجزا و مراحل ادراک شنیداری:
تمیز شنیداری:
توانایی بازشناسی تفاوت بین اصوات (صداهای محیطی) یا واج ها (حروف گفتاری) و تشخیص کلمات مشابه و متفاوت
راه های تقویت تمیز شنیداری:حساسیت (تمیز) شنیداری
با کودک به چند شی ضربه بزنید و صدای آن را بشنوید، ضربه روی میز، ضربه روی شیشه، ضربه روی یک اسباب بازی و … هرکدام صدای متفاوتی دارد حال کودک در یک شرایط ایمن مثلا روی صندلی بنشیند و چشم او را ببندید و از او بخواهید خوب گوش کند و بگوید شما به کجا ضربه زدید؟ شیشه ، …
با دست بشکن بزدید، و کودک با چشم بسته تعداد آن را بگوید. ۲ تا، ….
با دست بشکن بزدید، و کودک با چشم بسته جهت صدا را بگوید. بالا، …..
در حالیکه چشم کودک بسته است صدای فعالیت های شما در آشپزخانه را بشنود و حدس بزند، صدای جابجا کردن ظرف، فندک گاز، شیرآب و ….
این بازی ها برای کودکان خصوصا در سنین پیش از دبستان بسیار مفید و مفرح است.
توانایی ذخیره سازی، بازشناسی و بازیابی صداهای شنیده شده
راه های تقویت حافظه شنیداری:
بسته به توانایی اولیه کودک تعدادی کلمه بی ربط مثلا (توپ، دیوار، گل) بگویید و کودک بعد شما تکرار کند. عدد بگویید تکرار کند، کلمه و عدد، رنگ، عدد، کلمه و به مرور تعداد را افزایش دهید ۴ تا و ۵ تا و …..
توالی شنیداری:
توانایی یادآوری منظم و پشت سر هم و متوالی شنیدها
انسان از طریق حواس خودش یاد می گیرد. آنچه را که انسان«می بیند، می شنود، لمس می کند، بوکرده و می چشد»، به مغز فرستاده می شود . مغز این اطلاعات رسیده را بررسی کرده و آنها را دسته بندی و ذخیره می کند. همچنین با توجه به آنچه دریافت کرده است به اندامهای بدن دستوراتی می دهد و بعد از ادراک بینایی، ادراک شنیداری در این بین نقش زیادی دارد .
با این وصف نقش حواس مختلف مشخص شد موثرترین نقش را در یادگیری کودکان ایفا می کند.
هر چه کودک در تشخیص صدایی که می شنود موفقتر عمل کند، آن موقع می تواند آن صدا را به منبع آن ربط داده و مثلا اگر صدای هواپیما را بشنود، شکل هواپیما، فرودگاه، خلبان، مسافرت. اطلاعات مرتبط با آن را در ذهنش یادآروی کند و … به ذ هنش می آید و آن صدا فقط یک صدای خام و بی مفهوم برایش نخواهد بود . او به مرور بین صدای هواپیما وهلی کوپتر تفاوت قائل خواهد شد. و این یعنی رشد مهارتهای شنیداری.
بنابراین کودکی که پایه های ادراک شنیداری اش به خوبی ایجاد شده باشد در یادگیری بسیار موفق عمل خواهد کرد. در هنگام املا نویسی: کلمه را به خوبی شنیده و می نویسد. در خواندن موفق عمل می کند و مهارت های حساب کردن و ریاضی وی نیز در حد مطلوب خواهد بود.
با کمی دقت متوجه می شویم که کودک صداهای نزدیک یا شبیه به هم را نمی تواند به درستی تشخیص دهد. نکته اینجاست که اگر کودکی با این مشکل روبرو باشد، اولاً در سالهای مدرسه و تحصیل مخصوصاً در دیکته نویسی بروز می کند، ثانیاً برای رفع این مشکل مدتی زمان می برد تا کودکان با تمرینهای مناسب بتوانند حساسیت شنیداری خود را به قدر مطلوب تقویت کند.
دوره کودکی یعنی ۶ سال نخست زندگی کودکان، دوره ای است طلایی برای رشد توانمندی و مهارت های کودک است.
از جمله بازیهای نرم افزار بسیار توانمند در این حوزه حساسیت (تمیز) شنیداری است که می توانید از فروشگاه سایت دانلود و بهره بگیرید.
